Fundusze Europejskie oferują dotacje na projekty B+R przedsiębiorstw, w różnych zakresach.

Dzielą się one na 4 moduły:

– Moduł B+R (działalność badawczo-rozwojowa)

– Moduł – Zaplecze badawczo-rozwojowe

– Moduł – Prace przedwdrożeniowe

– Moduł – Wdrożenie wyników B+R wsparcie udzielane w formie dotacji warunkowej

– Moduł – Rozwój kompetencji

Zbliża się nabór wniosków do programu dotacji dla Pomorza Zachodniego, więc na jego podstawie omówię wszystkie z wyżej wymienionych modułów.

UWAGA! Niektóre szczegółowe wymagania różnią się w zależności od województwa i regionu. Każde województwo ma opracowany odrębny Szczegółowy Opis Priorytetów Programu, w tym Regionalną Strategią Innowacji oraz Inteligentne Specjalizacje dla danego województwa.

FEPZ.01.01 – Kompleksowe projekty B+R przedsiębiorstw

Nabór: 30.09.2025 – 28.11.2025

Maksymalny poziom dofinansowania UE: do 85% wartości kosztów kwalifikowalnych projektu.

Limit kosztów dla modułu B+R: do 5 mln zł.

Wstęp i kontekst programu

Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego na lata 2021–2027 oferują przedsiębiorcom z regionu unikalną szansę na pozyskanie wsparcia na projekty badawczo-rozwojowe (B+R). Działanie FEPZ.01.01 – „Kompleksowe projekty B+R przedsiębiorstw” to flagowy instrument, którego celem jest umożliwienie firmom realizacji pełnego procesu innowacyjnego — od fazy badań przemysłowych, usługowych i procesowych, poprzez prace rozwojowe i prototypowanie, aż po działania przedwdrożeniowe i wdrożenie wyników prac. Program jest skierowany zarówno do MŚP, jak i dużych przedsiębiorstw, a także umożliwia współpracę z organizacjami badawczymi. Kluczowym elementem jest zgodność projektów z inteligentnymi specjalizacjami regionu oraz zasadą „Do No Significant Harm” (DNSH), która gwarantuje neutralność środowiskową inwestycji.

1. Cele i założenia działania

Podstawowym celem naboru jest zwiększenie zdolności badawczych i innowacyjnych przedsiębiorstw poprzez finansowanie projektów obejmujących kilka etapów cyklu życia innowacji. Dofinansowanie mogą otrzymać projekty obejmujące cały proces powstawania innowacji,od pomysłu do wdrożenia. Program wspiera przedsięwzięcia, które:

prowadzą do opracowania nowych lub znacząco ulepszonych produktów, usług lub procesów,
wzmacniają współpracę biznesu z nauką,
wpisują się w kierunki transformacji przemysłowej, cyfrowej i zielonej,
mają potencjał komercjalizacji wyników prac B+R.

Komentarz analityczny: Projekty, które wykazują wyraźny potencjał rynkowy i realną ścieżkę wdrożenia, zazwyczaj otrzymują wyższą ocenę punktową. Warto więc zadbać, by już na etapie wniosku jasno pokazać, jak wyniki B+R będą wdrożone i jakie przyniosą efekty biznesowe oraz społeczne.

2. Zakres wsparcia i moduły projektów

Program ma strukturę modułową, co oznacza, że wnioskodawca może połączyć różne typy działań w jednym projekcie. Obowiązkowym elementem jest Moduł B+R, natomiast pozostałe są fakultatywne.

Dostępne moduły:

Moduł B+R (obowiązkowy) – np. badania przemysłowe, eksperymentalne prace rozwojowe, prototypowanie, testowanie, walidacja.
Moduł – Zaplecze badawczo-rozwojowe – np. zakup aparatury, urządzeń laboratoryjnych, wartości niematerialnych i prawnych.
Moduł – Prace przedwdrożeniowe – np. badania rynku, certyfikacja, testy zgodności, przygotowanie dokumentacji do wdrożenia.
Moduł – Wdrożenie wyników B+R – inwestycje produkcyjne, procesowe, w tym np. nieruchomości (dotacja warunkowa), maksymalnie 50% kosztów kwalifikowalnych projektu.
Moduł – Rozwój kompetencji – szkolenia i rozwój kadry w zakresie realizacji prac B+R.

Co to oznacza w praktyce?

Załóżmy, że w projekcie zadeklarujesz:

5 mln zł na moduł B+R.
Wówczas maksymalna wartość wydatków kwalifikowalnych dla modułu wdrożenia to nieco poniżej 5 mln zł, ponieważ nie może przekraczać połowy całości wydatków projektowych. W praktyce, jeśli B+R to 5 mln, to wdrożenie — poniżej 5 mln (dokładnie: < 50% łącznych kosztów).To oznacza, że łączna wartość projektu w takim układzie wynosiłaby ponad 10 mln zł, przy czym moduł wdrożenie nie ma osobnego limitu kwotowego – zawsze jest to pod warunek proporcji w ramach całości.

Inny scenariusz — jeśli planujesz mniejszy budżet dla B+R, np. 3 mln zł, to:

Wdrożenie może wynosić maksymalnie <1,5 mln zł (poniżej połowy sumy łącznych kosztów projektu), aby zachować proporcję <50%.
Całkowity budżet projektu w tym wariancie to mniej niż 4,5 mln zł, ale klucz to trzymanie się zasady, że moduł wdrożenia nie może przekroczyć 50% wszystkich wydatków.

Komentarz analityczny: Warto rozważyć włączenie modułów dodatkowych — np. „Rozwój kompetencji” — ponieważ pokazują one kompleksowe podejście do innowacji i mogą pozytywnie wpłynąć na ocenę jakościową projektu.

3. Warunki kwalifikowalności i kryteria oceny

Aby projekt został dopuszczony do oceny, musi spełnić kryteria dopuszczalności, m.in.:

brak wykluczeń wnioskodawcy (np. z powodu zaległości finansowych, trudnej sytuacji przedsiębiorstwa, zakazu dostępu do środków UE),
zgodność z celami programu i zakresem działania,
realizacja na terenie województwa zachodniopomorskiego,
wpisywanie się w inteligentne specjalizacje regionu,
realny i spójny harmonogram,
kwalifikowalność kosztów.

Ocena merytoryczna uwzględnia m.in.:

stopień innowacyjności,
potencjał wdrożeniowy,
efekty gospodarcze i społeczne,
adekwatność budżetu,
ryzyka i plan ich minimalizacji.

Komentarz analityczny: W dokumentacji projektu warto przedstawić jasne wskaźniki efektów — zarówno ilościowe (np. liczba wdrożonych innowacji), jak i jakościowe (np. wpływ na konkurencyjność). Projekty ogólnikowe lub niepoparte danymi rynkowymi często przegrywają z tymi, które bazują na twardych faktach.

4. Powiązanie z inteligentnymi specjalizacjami

Projekty zgłaszane w ramach FEPZ.01.01 muszą być zgodne z Regionalną Strategią Innowacji Województwa Zachodniopomorskiego 2030 i wpisywać się w Inteligentne Specjalizacje regionu. Aktualny katalog obejmuje m.in.:

Inteligentne metody wytwarzania wyrobów i maszyn – innowacyjne technologie produkcji, automatyzacja, robotyka, systemy sterowania.
Przetwórstwo naturalne nowej generacji – innowacyjne technologie w branży spożywczej, przetwórstwa rolnego, drewna i biomasy.
Produkty chemiczne dla zrównoważonego rozwoju – nowe materiały, technologie chemiczne, rozwiązania przyjazne środowisku.
Technologie i usługi przyszłości – ICT, AI, big data, Internet rzeczy, cyberbezpieczeństwo.
Niebieska gospodarka i zielony transport – technologie morskie, portowe, transport wodny, logistyka niskoemisyjna.
Turystyka i jakość życia – innowacje w turystyce, rekreacji, medycynie i usługach prozdrowotnych.

Komentarz analityczny: Brak jednoznacznego wpisania się w jedną z inteligentnych specjalizacji jest częstą przyczyną odrzucenia wniosków. W opisie warto wykazać, które elementy projektu ściśle nawiązują do danej specjalizacji — najlepiej wprost używając sformułowań z oficjalnego katalogu.

5. Poziomy i forma dofinansowania

Forma wsparcia: dotacja (w przypadku modułu „Wdrożenie wyników B+R” – dotacja warunkowa).
Maksymalny poziom dofinansowania UE: do 85% wydatków kwalifikowanych.
Poziom krajowy (łącznie z UE): do 85% wartości kosztów kwalifikowalnych projektu.
Limit kosztów dla modułu B+R: do 5 mln zł.
Moduł „Wdrożenie wyników B+R” – maksymalnie 50% wydatków kwalifikowalnych projektu.

Komentarz analityczny: Dla MŚP przewidziane są wyższe intensywności pomocy w porównaniu do dużych przedsiębiorstw, co znacząco zwiększa realną wartość wsparcia. Warto też pamiętać, że dotacja warunkowa w module wdrożeniowym może wymagać zwrotu części środków, jeśli efekty komercjalizacji nie zostaną osiągnięte.

6. Wydatki kwalifikowane – szczegółowe omówienie z przykładami

Koszty kwalifikowalne w projekcie muszą być niezbędne, racjonalne i bezpośrednio związane z realizacją prac B+R lub innych modułów projektu. W zależności od charakteru przedsięwzięcia (produkcyjne, usługowe, procesowe), struktura wydatków może się różnić.

Przykładowe kategorie kosztów:

Moduł B+R

Wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w badania (np. inżynierowie, konstruktorzy, programiści, analitycy).
Koszty aparatury i urządzeń wykorzystywanych w badaniach (np. drukarki 3D, mikroskopy elektronowe, stanowiska testowe).
Materiały i surowce do badań (np. komponenty elektroniczne, próbki materiałów kompozytowych, biomateriały, materiały dydaktyczne testowane w nowej metodologii).
Usługi zewnętrzne (np. analizy eksperckie, specjalistyczne analizy laboratoryjne, usługi projektowe CAD, badania kliniczne, projektowanie nowych procesów usługowych).

Moduł – Zaplecze B+R

Zakup nowoczesnej aparatury badawczej (np. skanery 3D, komory klimatyczne, roboty przemysłowe, sprzęt diagnostyczny, urządzenia pomiarowe, specjalistyczne komputery do analiz).
Zakup licencji i oprogramowania (np. symulacje CFD, systemy do modelowania procesów, narzędzia do analizy danych psychologicznych, systemy CRM dla placówek usługowych).

Moduł – Prace przedwdrożeniowe

Testy certyfikacyjne (np. zgodność z normami ISO, CE, TÜV, zgodność usług psychologicznych z wymogami branżowymi, bezpieczeństwo danych pacjentów).
Badania rynkowe pod kątem komercjalizacji innowacji, wdrożenia nowych metod terapii lub narzędzi diagnostycznych.
Przygotowanie dokumentacji technicznej do wdrożenia, dokumentacji technologicznej procesów świadczenia usług.

Moduł – Wdrożenie wyników B+R

Zakup maszyn produkcyjnych koniecznych do uruchomienia nowej linii wytwórczej.
Zakup nieruchomości niezbędnej do wdrożenia innowacyjnych rozwiązań.
Dostosowanie pomieszczeń produkcyjnych do wymagań nowej technologii (w określonym zakresie).

(w kontekście inwestycji procesowych/usługowych, np. utworzenie placówki psychologicznej)

Adaptacja i wyposażenie lokalu zgodnie z wymaganiami świadczenia usług (np. gabinety psychologiczne, sale do terapii grupowej, recepcja).
Zakup mebli i wyposażenia specjalistycznego (np. foteliki i stoły terapeutyczne, sprzęt multimedialny do prowadzenia terapii online, kabiny do badań słuchu).
Zakup oprogramowania do obsługi klientów/pacjentów (np. systemy rejestracji wizyt, platformy telemedyczne, aplikacje mobilne wspierające proces terapeutyczny).
Instalacja rozwiązań wspierających dostępność (np. pętle indukcyjne, oznaczenia brajlowskie, windy i podjazdy dla osób z niepełnosprawnościami).
Dostosowanie infrastruktury IT (np. serwery, urządzenia sieciowe, zabezpieczenia danych zgodne z RODO).

Moduł – Rozwój kompetencji

Szkolenia pracowników z obsługi nowej aparatury.
Kursy specjalistyczne z zakresu metodyk badań, analizy danych, projektowania innowacji.
Szkolenia kadry z nowych metod terapeutycznych lub obsługi specjalistycznego sprzętu.
Warsztaty z obsługi oprogramowania telemedycznego i narzędzi do zdalnej terapii.

Komentarz analityczny:W przypadku projektów usługowych niezwykle istotne jest wykazanie, że inwestycja nie jest jedynie modernizacją lokalu, ale wynika bezpośrednio z przeprowadzonych prac B+R (np. opracowanie nowej metody terapii, nowego narzędzia diagnostycznego, cyfrowego systemu świadczenia usług). Wniosek powinien jasno powiązać wydatki inwestycyjne z wcześniejszym etapem badawczo-rozwojowym, co wzmacnia ocenę innowacyjności i zasadności projektu.

7. Alokacja i terminy naboru

Całkowita alokacja UE w działaniu: 32 mln EUR.
Planowany nabór: od 30 września 2025 r. do 28 listopada 2025 r.
Wybór projektów: tryb konkurencyjny, ocena formalna i merytoryczna.

Komentarz analityczny:Warto przygotować dokumentację z wyprzedzeniem, ponieważ nabory konkurencyjne często przyciągają dużą liczbę wniosków, a ocena porównawcza premiuje projekty dopracowane i kompletne.

8. Procedura składania wniosków i oceny

Tryb naboru: konkursowy, dwuetapowy proces oceny (formalna i merytoryczna).

Kroki procedury:

Przygotowanie dokumentacji – opracowanie koncepcji projektu, harmonogramu, budżetu oraz wymaganych załączników.
Złożenie wniosku w aplikacji WOD2021 – wyłącznie w formie elektronicznej, w języku polskim, w terminie od 30.09.2025 do 28.11.2025.
Ocena formalna – weryfikacja poprawności wniosku i zgodności z kryteriami dopuszczalności (np. kwalifikowalność wnioskodawcy, spełnienie wymogów programu).
Ocena merytoryczna – eksperci oceniają m.in. innowacyjność, zasadność budżetu, potencjał wdrożeniowy i spójność projektu z inteligentnymi specjalizacjami.
Lista rankingowa – projekty z najwyższą liczbą punktów uzyskują dofinansowanie do wyczerpania alokacji.
Podpisanie umowy – po dostarczeniu wymaganych dokumentów i spełnieniu warunków formalnych.

Komentarz analityczny:Wnioski składane w pierwszych dniach naboru często szybciej przechodzą do oceny merytorycznej, co może dać więcej czasu na ewentualne uzupełnienia. Jednak kluczowe jest nie tempo, a kompletność i spójność dokumentów.

9. Wymogi formalne i umowne

Przed podpisaniem umowy o dofinansowanie wnioskodawca zobowiązany jest do:

dostarczenia dokumentów rejestrowych i finansowych,
potwierdzenia prawa do dysponowania nieruchomością (jeśli projekt tego wymaga),
przedstawienia harmonogramu rzeczowo-finansowego,
zapewnienia źródeł finansowania wkładu własnego,
spełnienia wymogów dotyczących zamówień publicznych lub zasady konkurencyjności.

Umowa o dofinansowanie określa m.in.:

szczegółowe warunki realizacji projektu,
harmonogram płatności i rozliczeń,
obowiązki w zakresie promocji projektu,
zasady monitoringu i sprawozdawczości,
warunki zwrotu środków w przypadku naruszeń.

Komentarz analityczny:Zanim podpiszesz umowę, upewnij się, że harmonogram jest realistyczny — opóźnienia w realizacji prac B+R są częste i mogą skutkować utratą części dofinansowania, jeśli nie zostaną odpowiednio uzasadnione.

10. Praktyczne wskazówki dla wnioskodawców

Dokładne powiązanie modułów – pokaż w opisie, jak każdy moduł wspiera realizację głównego celu projektu.
Uzasadnienie budżetu – przy każdej pozycji wskaż, dlaczego jest niezbędna i jak wpływa na efekty B+R.
Silne wpisanie w inteligentne specjalizacje – użyj sformułowań z katalogu specjalizacji wprost w treści wniosku.
Analiza ryzyka – przedstaw realistyczne zagrożenia i konkretne metody ich minimalizacji.
Przygotowanie zespołu – opisz kompetencje kluczowych osób i doświadczenie w projektach B+R.
Zgodność z zasadą DNSH – wskaż, jak projekt unika negatywnego wpływu na środowisko.

11. Najczęstsze błędy we wnioskach i jak ich uniknąć

Brak jednoznacznego powiązania z inteligentnymi specjalizacjami – należy jasno wykazać zgodność projektu z co najmniej jedną specjalizacją.
Zbyt ogólnikowy opis rezultatów – brak konkretnych wskaźników lub pomiarów wpływa na niższą ocenę merytoryczną.
Niespójność między budżetem a harmonogramem – wydatki planowane w niewłaściwych etapach projektu.
Pomijanie kosztów istotnych dla realizacji – np. brak środków na certyfikację w projektach wymagających wprowadzenia produktu na rynek.
Nieprzemyślany moduł „Wdrożenie wyników B+R” – przekroczenie dopuszczalnych 50% kosztów kwalifikowalnych.
Niekompletne załączniki – np. brak dokumentów potwierdzających prawo do lokalu w projektach infrastrukturalnych.
Zbyt optymistyczny harmonogram – brak rezerwy czasowej na nieprzewidziane opóźnienia w testach i certyfikacji.

12. Czym właściwie jest B+R?

B+R (badania i rozwój) to działania prowadzące do powstania nowych lub znacząco ulepszonych rozwiązań – produktów, usług czy procesów. Obejmują zarówno prace badawcze, jak i rozwojowe, które kończą się opracowaniem prototypów, pilotaży lub wdrożeniem rezultatów w praktyce gospodarczej.

W ramach projektu można rozwijać innowacje usługowe, czyli wprowadzać nowe lub istotnie udoskonalone usługi, np. cyfrowe modele obsługi klienta, personalizację oferty czy integrację wielu usług w jedno kompleksowe rozwiązanie. Drugim obszarem są innowacje procesowe, polegające na usprawnieniu metod produkcji, organizacji pracy i świadczenia usług – np. dzięki robotyzacji, automatyzacji, cyfryzacji czy rozwiązaniom proekologicznym.

Realizacja działań B+R pozwala zwiększyć konkurencyjność przedsiębiorstwa, dostosować się do wyzwań cyfrowych i ekologicznych oraz lepiej odpowiadać na potrzeby rynku i klientów.

13. Podsumowanie

Działanie FEPZ.01.01 – „Kompleksowe projekty B+R przedsiębiorstw” to jeden z najważniejszych konkursów dla firm z Pomorza Zachodniego, które chcą rozwijać innowacje. Program umożliwia realizację pełnego cyklu B+R z opcją wdrożenia wyników i rozwoju zaplecza badawczego. Wysoki poziom dofinansowania, elastyczna struktura modułowa i szeroki katalog kosztów kwalifikowalnych czynią go atrakcyjnym dla MŚP i dużych firm.Jednocześnie konkurencja będzie wysoka, dlatego kluczem jest precyzyjne przygotowanie dokumentacji, wykazanie powiązania z inteligentnymi specjalizacjami oraz udokumentowanie potencjału komercjalizacji.

Kompleksowe projekty B+R przedsiębiorstw - na przykładzie dotacji do ok. 10 mln złotych dla zachodniopomorskiego